ساختمان یا مسکن که سرپناه ما انسان ها میباشد ، که روز به روز همراه با توسعه بوده و محلی امن برای زندگی که در اتفاقات انسانی و غیر انسانی محلی امن برای سکنا باشد
در ساختمان که از چفت و بست ارگانیک اجزاء مختلف تشکیل شده، تأسیسات نقش اساسی داشته است. شناخت، اجرای دقیق، صحیح و علمی را می‌طلبد تا عمر ساختمان چند برابر افزایش یابد.
استفاده مطلوب از آب، برق، گاز، تبرید و تهویه، علائم هشداردهنده، تخلیه فاضلاب، ایجاد سیستم گرمایشی و سرمایشی، ارتباط بین داخل و خارج ساختمان، تماس تلفنی، حمل و نقل بین طبقات موضوعات تأسیساتی هستند.
هر کدام از آنها به مدد مهندسین و متخصصین اهل فن محاسبه و با اجرای دقیق ایمنی، زیبایی و استحکام را به بار می‌آورد.
استفاده از لوله‌های آلومینیومی با لوله‌های پی‌وی‌سی که رسوب نمی‌گذارند، همچنین به‌کارگیری لوله‌های پولیمری جهت فاضلاب‌ها، لایه‌های پی‌وی‌سی جهت عبور سیم‌های برق با روکش استاندارد در دستور کار قرار می‌گیرد.
دسترسی به داکت‌ها، پست‌ها و دریچه‌های بازدید الزامی است. عایق‌بندی مقوله‌ای اساسی و گسترده در ساختمان است و نقش کلیدی دارد. کلیه تبادلات حرارتی، نور، بو، صدا، گرد و قبار، رطوبت، جلوگیری از ترکیب فلزات با اکسیژن هوا، موانع از رخنه حشرات، جزئی از عایق‌بندی است. در هر بخش از مواد مورد لزوم خود استفاده می‌کند و ایزولاسیون را به وجود می‌آورد.
دقت در اجرای تأسیسات و دانستن اهمیت آن و رعایت نکات دقیق همان‌گونه که ذکر شد دوام ساختمان را به همراه خواهد داشت. قلب تپنده و شریان حیاتی ساختمان تأسیسات است که حرکت انرژی به اشکال گوناگون را به عهده دارد.
با برنامه‌ریزی صحیح و از روی نقشه و با پیش‌بینی و آینده‌نگری عمر مفید ساختمان چندین برابر خواهد شد. اهمیت اجرای دقیق تأسیسات نکات زیر را در بر خواهد داشت.
الف- رشد روز افزون جمعیت، توسعه شهرها، ورود به حریم روستاها و بلعیدن آنها، توسط شهرک‌های نو‌بنیاد، از بین رفتن خاکی که حیات موجودات عالم وابسته به آن است انسان اندیشمند را به فکر وا می‌دارد که تا کجا حق دارد پیش برود.!
باور اینکه کره خاکی فقط به انسان تعلق ندارد بلکه سایر موجودات و مخلوقات هم در آن حق حیات دارند و ساخت و ساز نابجا در آن تخریب منابعی است که دیگر دست یافتنی نیست. (و این یک اصل است.)
ب- به خدمت گرفتن کلیه تجارب جهانی و کوشش در بومی کردن آنها در جهت بهینه‌کردن و طولانی کردن عمر ساختمان.
ج- جلوگیری از تخریب و بازسازی زود هنگام و صرفه‌جویی در سرمایه‌ائی که می‌تواند در بخش تولید به کار گرفته شود. حال اندکی تخصصی‌تر به کار نگاه کنیم. مثلاً در مورد برق‌کاری:
استفاده از کابل‌های فویل‌دار آلومینیومی در سیستم ارتباطی باعث گرفتن پارازیت‌ها (نویز) می‌گردد. همچنین کابل کوآکسال تصویر بهتری از تلویزیون می‌دهد.
سطح مقطع سیم‌ها بستگی به طول مسیر و مقدار مصرف برقی است که از آن می‌خواهیم.
اتصال سیم‌ها و ارتباط آنها باید دقیق باشد، تا از آمپر کشیدن اضافی جلوگیری کند.
رنگ سیم‌های برق زبان و معرف آنها است. به آن توجه شود. (رنگ آبی نول، رنگ قرمز فاز، اگر برای مسیر کلیدها از رنگی مثلاً مشکی استفاده می‌کنیم برای مسیر پریزها باید از رنگ دیگری استفاده شود.)
برق ورودی ساختمان، داخل کنترل‌های مربوطه به هر واحد می‌گردد و از آنجا به واحدها وارد می‌شود. داشتن فیوزهای مینیاتوری داخل جعبه مخصوص الزامی است.
استفاده از پریزهای برق مجهز و ایمن و ارت‌دار لازم است.
در دسترس بودن کلیدهای روشنایی، به‌طوریکه شخص مصرف‌کننده در تاریکی قرار نگیرد. مثلاً خاموش کردن کلید روشنایی مسیر راهرو و همزمان با روشن کردن کلید سالن باشد.
برق در یک مجموعه مثل آپارتمان طوری تقسیم گردد که هرگاه برق قسمتی را خواستیم قطع کنیم، برق بقیه قسمت‌ها قطع نگردد. (این وظیفه جعبه فیوز مینیاتوری است.)
سعی شود مسیر عبور گاز، برق، با هم فاصله‌دار باشد.
از هنگام ورود به ساختمان یعنی وقتی دکمه کنترل دربازکن برقی را می‌زنیم و درب پارکینگ باز می‌شود، خدمت سیستم برق به ما شروع و تا شب هنگام که در بستر آرمیده‌ایم و هشداردهنده‌های ایمنی را روشن کرده‌ایم همچنان از این خدمت بهره‌مندیم پس آن را جدی بگیریم.
معمولاً ترتیب انجام کارهای برق ساختمان به صورت زیر است:
مرحله اول
۱- کشیدن نقشه ساختمانی شامل سیستم‌های روشنائی، سیستم‌های صوتی، سوکت‌های برق، تلفن، آنتن، آیفون، فن‌کوئیل‌ها، اطفاء حریق، برق اضطراری و موتورخانه.
۲- اجرای نقشه روی کار.
۳- تراز کردن کل قوطی کلیدها و کشیدن خط تراز با چک لاین.
۴- شیار زدن مسیر لوله‌ها با شابلون ودستگاه شیارزن.
۵- کندن قوطی کلیدها با دستگاه.
۶- سوراخ کردن روشنائی سقفی توسط دستگاه (در مورد سقف کاذب، روی سقف ساپورت خورده و روی آن لوله فیکس می‌شود).
۷- نصب قوطی کلید روی دیوار توسط شابلون و تراز کردن دقیق آنها.
۸- جوشکاری و ساپورت زدن برای فیکس کردن لوله پولیکاهایی که برای ورودی و خروجی لوله‌هایی که داخل جعبه فیوز آورده می‌شود.
۹- جوشکاری و ساپورت زدن برای فیکس کردن لوله پولیکاهای که برای ورودی و خروجی لوله‌هایی که داخل جعبه آنتن و تلفن آورده می‌شود.
۱۰- اجرای لوله پولیکاگذاری توسط گرما و خمکاری توسط مشعل و فنر و آب‌بندی آن توسط چسب پولیکا.
۱۱- جوشکاری و ساخت ساپورت برای سینی برق بر روی داکت مشخص شده از روی نقشه (این سینی‌برق‌ها برای ورود کابل‌های برق، تلفن، آنتن ماهواره و ……. نیازهای ساختمان به طور مجزا داخل داکت‌های ساختمان فیکس و وارد باکس‌های مورد نیاز خود می‌شود).
۱۲- پوشش کامل روی لوله پولیکاهایی که در کف ساختمان کار شده است.
۱۳- نصب جعبه فیوز و تراز کردن آن در جاهای مشخص توسط نقشه.
۱۴- نصب جعبه آنتن و ماهواره و تلفن و تراز کردن آن در جاهای مشخص توسط نقشه.
۱۵- تأمین ارتینگ ساختمان (نصب پلیت و سیم مسی و زغال و نمک برای راه‌اندازی چاه ارت و از آنجا به سینی برق و به مصرف‌کننده‌ها)
۱۶- گذاشتن لوله فولاد در شرایطی که نقشه تعیین کرده است (در پارکینگ‌های اداره‌جات داخل روشنائی آسانسور و روشنائی موتورخانه).
مرحله دوم (بعد از کف‌سازی و کاشی‌کاری و سفیدکاری دیوار)
۱- تمیز کردن قوطی کلیدها و بریدن لوله‌های اضافی روی کار.
۲- سیم‌گذاری داخل لوله پولیکا (رنگ سیم‌ها و قطر سیم‌ها و جنس سیم‌ها از روی استاندارد انتخاب می‌شود).
۳- انداختن کابل شیلددار برای بلندگوها و از آنجا به ولوم‌های همان اتاق و از آنجا به فیش‌های پشت آمپلی‌فایرها.
۴- کابل‌کشی برق از داخل جعبه فیوز و رد کردن داخل سینی برق و بست زدن و از آنجا به زیر کنتور (درصورت داشتن دیزل ژنراتوراین کابل‌ها داخل موتور خانه و وارد تابلوهای مخصوص خودش می‌شود).
۵- کابل‌کشی تلفن – آنتن ماهواره و آیفون از تابلوهای مخصوص خودش و رد کردن داخل سینی مخصوص خودش و بست زدن کابل‌ها و از آنجا به باکس‌های مخصوص خودشان.
۶- اتصالات سر سیم‌ها در داخل قوطی کلید، جعبه فیوزها، روشنائی‌ها، توکارها و جعبه آنتن، ماهواره، تلفن، اطفاء‌حریق، UPS (نصب دستگاه‌های تغذیه UPS به شرکت‌های مسئول مرتبط می‌شود).
۷- قلع اندود کردن کل اتصالات و سرسیم‌ها توسط حوضچه قلع.
۸- عایق‌کاری اتصالات توسط وارنیش حرارتی (جایگزین لنت برق).
۹- اجرای کابل‌کشی مربوط به بیرون ساختمان ، نصب نورافکن‌ها در نما.
مرحله سوم (بعد از نقاشی و کف تمام شده)
۱- بستن کلید و پریز و تراز کردن آنها.
۲- بستن ترمینال روی سرسیم‌ها.
۴- نصب دتکتورهای دود و شستی آنها روی جاهای تعیین شده.
۵- نصب فیوزها داخل جعبه فیوز و وایرشو زدن سرسیم‌ها و فیوز بندی آنها.
۶- نصب آیفون تصویری، بستن سوکت‌ها و شستی‌های مربوط به آن.
۷- نصب آنتن مرکزی و سوئچینگ‌های مربوط به آن.
۸- نصب سوئچینگ‌های ماهواره (نصب و راه‌اندازی ماهواره بر عهده شرکت‌های مربوط میباشد)
۹- نصب چشم لایتینگ در راه پله و پارکینگ‌ها.
۱۰- نصب چشم لایتینگ در سرویس‌ها برای هود مرکزی (این چشم‌ها پس از عمل کردن به کنتاکتور و سپس کنتاکتور به سانتیفوژ فرمان داده و باعث تبرید و تهویه سرویس‌ها می‌شود).
۱۱- نصب نور مخفی‌های داخل سقف کاذب و کفی‌های روی سرامیک.
نصب تجهیزات برقی موتورخانه
۱- نصب تابلوی برق موتورخانه (تجهیزات داخل تابلو برق بر اساس نیازهای موتورخانه انتخاب و توسط تابلو ساز ساخته می‌شود)
۲- نصب پایه سینی برق روی دیوار و فیکس کردن سینی برق روی آن.
۳- نصب لوله زیرسینی برق و از آنجا روی الکتروموتورها و ترموستاتها و مصرف‌کننده‌های دیگر.
۴- کابل‌کشی از تابلو برق روی سینی برق و داخل لوله از آنجا سر الکتروموتورها و ترموستاتها و مصرف‌کننده‌ها.
۵- وایرشو زدن و شماره زدن سرسیم‌ها و بستن آن روی تخته کِلِم الکتروموتورها وترموستات‌ها و مصرف‌کننده‌ها واز آنجا به ترمینال زیر تابلو برق.
